Podczas dzisiejszego posiedzenia Kierownictwa Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi została omówiona, opracowana w resorcie, koncepcja organizacji pracy nad reformą instytucjonalną na rzecz poprawy bezpieczeństwa żywności w Polsce.
Jest ona oparta na zintegrowanym podejściu „od pola do stołu” i powinna stanowić bazę wyjściową do przeprowadzenia reform w sferze instytucjonalnej. Polegać ona powinna na zintegrowaniu wszystkich procesów kontrolnych i monitorujących w całym łańcuchu żywnościowym. Konsekwencją takiego podejścia jest potrzeba skonsolidowania wszystkich instytucji zaangażowanych w nadzór nad tym łańcuchem.
Obecnie taki nadzór sprawują 3 inspekcje nadzorowane przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi: Inspekcja Weterynaryjna, Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, a także w części swoich kompetencji Państwowa Inspekcja Sanitarna nadzorowana przez Ministra Zdrowia, a także Inspekcja Handlowa funkcjonująca w ramach struktury Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
W myśl opracowanej koncepcji planowane jest powołanie Państwowej Inspekcji Bezpieczeństwa Żywności (PIBŻ) jako części administracji niezespolonej.
Z punktu widzenia obowiązków nałożonych na organy państwa, skonsolidowanie inspekcji zapewni lepszą organizację pracy, optymalne wykorzystanie bazy laboratoryjnej, specjalistycznego sprzętu dotychczasowych inspekcji, a także ich zasobów kadrowych i majątkowych. Na skutek połączenia inspekcji zostaną także wyeliminowane przypadki dotyczące dublowania się lub nakładania kompetencji w niektórych obszarach objętych nadzorem, a jednocześnie nastąpi zintegrowanie procesów, które obecnie są rozczłonkowane i rozproszone w wielu instytucjach. Zintegrowana w nowej inspekcji kontrola szeroko rozumianego bezpieczeństwa i jakości produktów, które trafiają bezpośrednio do konsumenta
zapewni pełniejszą ochronę zdrowia i lepiej zabezpieczy interesy konsumentów. Konsolidacja pozwoli na szybsze i kompleksowe przeprowadzenie kontroli u przedsiębiorcy zapobiegając zwielokrotnianiu ich poprzez dotychczasowe, odrębne instytucje, co niejednokrotnie utrudnia prowadzenie działalności gospodarczej.
Kluczowym jest aby zintegrować wszystkie zadania związane z nadzorem w łańcuchu żywnościowym, a nie tylko te podległe Ministrowi Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Bardzo ważne jest ustanowienie organów Państwowej Inspekcji Bezpieczeństwa Żywności na poziomie centralnym, wojewódzkim i powiatowym jako organów administracji niezespolonej. Za przyjęciem takiego zhierarchizowanego modelu organizacyjnego nowej inspekcji przemawia charakter jej zadań ukierunkowanych na zapewnienie bezpieczeństwa żywności, a w konsekwencji ochronę zdrowia i życia konsumentów.
Skonsolidowanie wielu rozproszonych do tej pory procesów kontrolnych zapewni także optymalne wykorzystanie zasobów finansowych, administracyjnych i techniczno-laboratoryjnych.
Niezależnie od sposobu utworzenia PIBŻ, poprzez przejęcie istniejących instytucji lub utworzenie nowej inspekcji proponuje się powołanie przez Ministra Rolnictwa Zespołu do spraw reformy instytucjonalnej na rzecz poprawy bezpieczeństwa żywności w Polsce. Zapewni to ciągłość działań konsolidowanych inspekcji przed formalnym powołaniem instytucji
W myśl przyjętej dziś koncepcji odrębność prawna, instytucjonalna i organizacyjna PIBŻ w pełni zagwarantuje jej niezależność operacyjną w stosunku do innych centralnych instytucji państwowych.
Przewiduje się, że nowa inspekcja zacznie funkcjonować od 1 stycznia 2017 roku.